Een onverwacht succesmoment
Anne (38) is al twee jaar stiefmoeder van Tom (10) en Lisa (8). Ze heeft ontzettend haar best gedaan om geaccepteerd te worden: leuke uitjes, cadeautjes, veel moeite in het huishouden en strakke gezinsregels. Toch voelde Anne zich vaak afgewezen; de sfeer bleef gespannen.
Totdat er op een zaterdagochtend iets bijzonders gebeurde: Tom vroeg uit zichzelf of Anne even met hem wilde gamen. Normaal zou ze bezig zijn met opruimen en ‘stiefmoederen’. Dit keer besloot ze spontaan “ja” te zeggen. Binnen no time zaten ze samen te lachen om het spel en vertelde Tom over zijn lievelingsdino’s.
Diezelfde avond merkte Anne dat de algehele sfeer in huis plotseling veel ontspannen was. De kinderen vroegen zelfs of zij “morgen weer meedeed”. Het leek een klein moment, maar het had een groot effect: Anne ontdekte dat ze meer rust en verbinding kreeg door aan te sluiten bij wat al goed ging, de interesse van haar stiefkind, in plaats van de focus op strakke regels en perfectie.
Veel stiefouders hebben hun handen vol aan het oplossen van problemen en spanningen in het samengestelde gezin. Logisch: er komen immers veel nieuwe rollen, verwachtingen en emoties bij kijken. Maar wist je dat je ook ontzettend veel kunt bereiken door juist te focussen op de dingen die al wél goed gaan? In dit blog ontdek je hoe je kunt herkennen wat werkt in je stiefgezin, hoe je dat kunt uitbouwen en welke positieve resultaten dit oplevert.
- Waarom focussen op wat goed gaat?
In de hectiek van het leven in een stiefgezin raken positieve momenten soms ondergesneeuwd. Uit onderzoek binnen de positieve psychologie blijkt dat het uitlichten en uitbreiden van successen en krachten (in plaats van enkel problemen oplossen) voor een duurzame en blijvende verandering kan zorgen. Het geeft zelfvertrouwen, motiveert en versterkt de band tussen jou, je partner en de (bonus)kinderen.
Resultaat:
- Je ervaart minder stress omdat je niet alleen maar ‘brandjes’ aan het blussen bent.
- Je bouwt aan een positieve sfeer die ruimte geeft aan verbinding en empathie.
- Je versterkt het zelfvertrouwen van alle gezinsleden (inclusief dat van jou als stiefouder!).
- Hoe ontdek je wat werkt?
De eerste stap is bewustwording. Neem elke dag of elke week een moment om terug te kijken: welke situaties verliepen soepel of fijn? Wat was daarin anders dan anders?
Reflectievragen:
- Wat deden we anders dan normaal?
- Hoe reageerden de kinderen en mijn partner erop?
- Wat voelde ik zelf tijdens die fijne momenten?
Door stil te staan bij deze vragen, merk je vaak dat er toch meer positieve momenten zijn dan je dacht. Soms zit het in kleine dingen: de manier waarop je je stiefkind begroet, een nieuw ritueel rond bedtijd, of de humor tijdens een spelletje.
- Vergroot de positieve momenten
Heb je eenmaal in kaart wat goed gaat? Dan kun je manieren bedenken om die situaties bewust vaker te creëren.
- Plan vergelijkbare momenten in:
- Vond je stiefkind het fijn om samen iets te bakken? Kies deze week nog een nieuw (makkelijk) recept en maak er een terugkerende activiteit van.
- Merkte je dat er minder discussies aan tafel waren toen iedereen mocht meebeslissen over het menu? Herhaal dit en kijk wat het oplevert.
- Geef waardering:
- Spreek hardop uit wat je waardeert: “Ik vond het zo leuk hoe we gisteren samen hebben gelachen!”
- Complimenten en erkenning zorgen dat kinderen (en volwassenen!) positief gedrag willen herhalen.
Resultaat:
- Meer verbinding: Je laat stiefkinderen merken dat je hen ziet en hoort.
- Positieve gewoontes: Door herhaling wordt de positieve ervaring sterker verankerd in jullie dagelijks leven.
- Zelfvertrouwen en enthousiasme: Het gezin krijgt het gevoel dat ze ‘samen iets kunnen bouwen’ in plaats van alleen maar problemen op te lossen.
- Kracht uit kleine successen
Soms ontstaat de indruk dat je enorme sprongen moet maken om de sfeer in het stiefgezin te verbeteren. Maar echte verandering begint vaak met piepkleine stapjes en succesmomenten. Die zorgen voor een sneeuwbaleffect:
- Klein succes: Je deelt een compliment over iets wat je stiefkind goed deed.
- Positieve reactie: Je stiefkind voelt zich gezien en gedraagt zich vaker op die manier.
- Positieve cirkel: Je partner ziet de harmonie groeien en voelt zich gesteund.
- Groter vertrouwen: Je durft ook bij lastige onderwerpen vaker iets nieuws te proberen of het gesprek aan te gaan.
Op deze manier wordt elk klein succes de bouwsteen voor een betere gezinsdynamiek.
- Resultaten van deze positieve insteek
Uit mijn (praktijk)ervaring en wetenschappelijk onderzoek op het gebied van positieve psychologie en gezinstherapie blijkt dat de ‘do more of what works’-aanpak kan leiden tot:
- Verminderde conflicten: Omdat de focus niet constant op wat er misgaat ligt, ontstaat minder stress.
- Betere communicatie: Door succesmomenten te delen, ervaart iedereen meer betrokkenheid en openheid.
- Grotere saamhorigheid: Je werkt samen aan iets moois, waardoor het ‘wij-gevoel’ in het samengestelde gezin groeit.
- Minder onzekerheid voor jou als stiefouder: Je ziet concreet bewijs dat je een positieve invloed kunt hebben, wat je eigenwaarde en vertrouwen in de rol vergroot.
- Meer ontspanning en plezier: Door regelmatig te benoemen wat fijn is, komt er ook meer ruimte voor humor en spontaniteit.
Conclusie
Je hoeft niet altijd iets groots te doen om de sfeer en relaties in een stiefgezin te verbeteren. Door je te richten op wat er al wél goed gaat, de fijne momenten te analyseren en die bewust te herhalen, ontstaat een positieve spiraal. Deze aanpak kan een wereld van verschil maken voor de onderlinge band, communicatie en je eigen gemoedsrust.
Heb je vragen n.a.v. dit blog? Stuur mij een dm of mail mij info@praktijkmariekejansen.nl
Marieke
Stiefexpert
