Herken je dat gevoel dat je in je eigen huis aan de zijlijn staat? Dat je je misschien zelfs tegen de muur geplakt voelt of erger nog als een deurmat waar iedereen overheen loopt? Dit gevoel hoor ik keer op keer van bonusouders die worstelen met hun rol binnen het samengestelde gezin.
Als stiefexpert weet ik hoe essentieel het is om je eigen plek binnen het systeem in te nemen. Wanneer bonusouders hun plek niet volledig innemen, ontstaat er namelijk onbewust verwarring binnen het gezinssysteem. Dit leidt vervolgens tot gevoelens van onveiligheid en onzekerheid bij kinderen. Zij hebben duidelijke kaders nodig en volwassenen die op een voorspelbare en betrouwbare wijze hun rol vervullen.
De theorie van de Fontein
Els van Steijn beschrijft in haar theorie van de fontein heel treffend hoe familiesystemen werken: jij en je partner staan samen op één lijn bovenaan, terwijl jullie kinderen en bonuskinderen een generatie daaronder staan. Wanneer jij als bonusouder niet stevig naast je partner staat, ontstaat er chaos. Kinderen kunnen vaak onbewust jouw plek gaan innemen, waardoor ze emotioneel overbelast raken en het systeem uit balans raakt. Dit kan zich uiten in gedragsproblemen, loyaliteitsconflicten en spanningen binnen het gezin.
Waarom jouw plek naast je partner cruciaal is
Als jij stevig naast je partner staat, geef je helderheid, stabiliteit en veiligheid aan het gezin. Het zorgt ervoor dat iedereen zijn eigen plek kan innemen, waardoor er rust ontstaat. Bonuskinderen kunnen zich hierdoor ontspannen en hoeven niet langer onbewust jouw rol over te nemen. Ook je partner ervaart steun en gelijkwaardigheid, waardoor jullie samen krachtiger staan.
De positieve invloed van jouw actieve rol
Door je plek bewust en actief in te nemen, bied je niet alleen structuur en veiligheid; je bent ook een belangrijk rolmodel voor communicatie, samenwerking en verantwoordelijkheid. Je leert je bonuskinderen hoe ze gezonde relaties aangaan en met uitdagingen omgaan. Zelfs als je het niet direct merkt, jouw invloed is groot en blijvend.
Hoe neem je deze plek effectief in? Tips:
- Respecteer de loyaliteit van kinderen: Maak duidelijk dat je niet de plek van hun ouder inneemt, maar een eigen, unieke rol hebt naast hun biologische ouder.
- Werk aan gedeelde opvoedwaarden: Ga regelmatig met je partner in gesprek over jullie opvoedvisie en formuleer gezamenlijke richtlijnen en afspraken, zodat er geen ruimte ontstaat voor verwarring.
- Neem ruimte in zonder jezelf op te dringen: Stap rustig, duidelijk en consequent naar voren. Geef kinderen de ruimte om aan je te wennen, maar wees tegelijkertijd zichtbaar aanwezig en betrokken.
- Erken en benoem emoties: Geef aan dat je snapt dat het lastig kan zijn voor bonuskinderen om zich aan te passen. Erken hun gevoelens openlijk en toon begrip zonder je eigen grenzen te verwaarlozen.
- Blijf je bewust van jouw grenzen: Bewaak je persoonlijke grenzen duidelijk. Zorg dat zowel je partner als de kinderen weten wat jij nodig hebt om goed te kunnen functioneren.
- Wees consistent: Duidelijkheid en voorspelbaarheid in je handelen zorgen ervoor dat kinderen zich veilig voelen en precies weten waar ze aan toe zijn.
Merk je dat het moeilijk blijft? Aarzel dan niet om gespecialiseerde ondersteuning te zoeken. Een goed samengesteld gezinssysteem vraagt vaak om gerichte en deskundige begeleiding.
Kom dus van de zijlijn of deurmat af en neem jouw plek stevig en bewust in. Samen maak je van jullie gezin het harmonieuze en veilige thuis dat iedereen verdient.
