Ik ga het maar gewoon zeggen. Het woord bonusmoeder of bonusvader past niet op de vriendin of vriend van een ouder. En precies daar gaat het vaak schuren. Niet omdat jij het niet goed doet, maar omdat het woord verwachtingen oproept die je nooit kunt waarmaken en die ook niet van jou zijn.
Wat betekenen moeder en vader eigenlijk
Moeder en vader zijn geen functietitels. Het zijn oorsprongswoorden. Ze verwijzen naar herkomst, hechting, juridische verantwoordelijkheid en een unieke emotionele band. In systeemtaal horen moeder en vader op een vaste plek in de rangorde. Je kunt die plek niet kopiëren, niet overnemen en niet uitruilen.
Als je als nieuwe partner toch in dat woordveld stapt, gebeurt er dit: bij het kind ontstaat loyaliteitsstress, bij de ex gaat het alarm af, bij jou ontstaat een onhaalbare lat, en in het geheel ontstaat rolverwarring. Het woord trekt je een rol in die je niet kunt dragen en die je relatie onder druk zet (oa die met de moeder).
Waarom die titel zo trekt
Er is nog geen woord dat echt klopt. Geen perfect alternatief voor stiefmoeder, plusmoeder, bonusmoeder of cadeaumoeder. We rommelen met taal omdat niets precies de lading dekt. En intussen schuurt het.
Waarom grijpen we dan toch naar moeder of vader. Omdat die woorden in onze samenleving vol gewicht zitten. Moeder en vader betekenen oorsprong, hechting, verantwoordelijkheid en liefde. Als jij dag in dag uit zorgt, regelt, kookt, rijdt en troost, wil je dat dat gezien wordt. De verleiding is groot om een titel te kiezen die hetzelfde gewicht heeft. Je wilt laten voelen hoeveel waarde jij toevoegt. Je wilt erkenning.
Alleen is de vraag of dit de weg is. De titel moeder of vader claimen, al is het lief bedoeld, zet anderen klem. Het kind raakt verstrikt in loyaliteit. De andere ouder voelt alarm. Jij draagt een onhaalbare lat. En jullie relatie krijgt onnodige spanning. De intentie is waardering, het effect is wrijving.
De naam stuurt het gedrag (en dus de relatie)
Woorden creëren verwachtingen. Noem je jezelf (stief)moeder of (stief)vader, dan ga je je makkelijker ook zo gedragen: meer corrigeren, meer verantwoordelijkheid pakken, meer erkenning zoeken op de ouderplek. Dat triggert aan de andere kant (“vervanging”) en legt een last op jouw schouders. Gevolg: ruis tussen moeder en bonusmoeder, vaak de moeilijkste relatie in het stiefgezin.
Een samengesteld gezin is geen kerngezin en wordt dat ook niet. Het is iets ánders en juist dat “anders” is waardevol. Maar zolang we kerngezin-taal blijven gebruiken, blijft de lading te zwaar en de rolverwachting scheef.
Het hartstuk: waarom dit zoveel zeer doet
Je herkent het.
Je staat naast je partner en iemand zegt achteloos “mama” tegen jou. Even haal je adem in. Het lijkt een compliment, maar vanbinnen wringt het. Want je wíl gezien worden, maar niet op een plek die niet van jou is.
Je doet de was, haalt, brengt, kookt, troost. En toch voelt het soms alsof je auditie blijft doen voor een rol die je nooit krijgt. Dat is niet oké.
Niet voor jou, omdat je jezelf verliest in een lat die je niet kunt halen. (veel bonusouders zijn onnodig onzeker)
Niet voor het kind, omdat het klem komt te zitten tussen loyaliteit en liefde.
Niet voor de relatie tussen moeder en bonusmoeder
Onder al die ruis zit je verlangen:
-
Ik wil betekenisvol zijn zonder te hoeven concurreren.
-
Ik wil erkenning voor wat ik écht doe: rust bewaken, nabij zijn, veiligheid bieden
-
Ik wil ‘wij’ voelen met mijn partner, niet ‘collega’s’.
-
Ik wil dat het kind hier kan landen zonder te hoeven kiezen.
Dat verlangen is legitiem. Je bent geen slap aftreksel van een ouder! Je bent een anker in het dagelijks leven. En precies dát wordt zichtbaar als je de titel loslaat en je rol zuiver benoemt.
Jij bent geen slap aftreksel
Als je jezelf langs de ouderlat legt, doe je jezelf tekort. Jouw werkelijke waarde zit in iets anders: je bent partner van de ouder (jullie bouwen aan “wij”), je bent dagelijkse verzorger (nabij, voorspelbaar), en je bent niet de hoofdverantwoordelijke in de ouderlijn (correctie en besluiten lopen primair via de biologische ouder). Als die rol helder is, komt er ruimte. Voor jou. Voor je partner. Voor het kind.
Wat dit oplevert
-
Minder strijd met de ex, omdat je niet concurreert op een titel maar afstemt op taken.
-
Minder loyaliteitsstress bij kinderen, omdat het onderscheid helder is.
-
Meer wij-gevoel met je partner, omdat jullie niet meer in de verkeerde lijn corrigeren.
-
Meer zelfrespect, omdat je jouw bijdrage ziet voor wat die is: partner, verzorger, anker — geen aftreksel.
Deel gerust wat het oproept.
Klik op de WhatsApp-button op mijn website en deel je gedachten hierover of een probleem dat je ervaart in je stiefgezin. We denken graag mee
Marieke
Stiefexpert
